Xét nghiệm tinh dịch đồ là một phương pháp chẩn đoán Nam khoa phổ biến. Vậy xét nghiệm tinh dịch đồ là gì ? Tại sao nam giới được yêu cầu xét nghiệm tinh dịch đồ ? Nên chuẩn bị thế nào và cách nhận biết kết quả xét nghiệm ra sao ? Hãy theo dõi bài viết dưới đây.

Xét nghiệm tinh dịch đồ là gì ?
Xét nghiệm tinh dịch đồ (tiếng Anh là Semen Analysis) là phương pháp xét nghiệm tinh trùng và tinh dịch của nam giới. Kết quả xét nghiệm sẽ cho thấy được số lượng, hình dạng và khả năng di chuyển của tinh trùng.

Trong đó, tinh dịch là chất dịch đặc chảy ra từ dương vật của nam giới khi xuất tinh. Tinh dịch sẽ giúp vận chuyển tinh trùng của nam giới để có thể thụ tinh với trứng, tạo ra phôi thai (giai đoạn đầu của thai kỳ).


Việc xét nghiệm tinh dịch đồ thường được tiến hành trong các phòng thí nghiệm

Tại sao nam giới cần phải xét nghiệm tinh dịch đồ ?
Khi một cặp vợ chồng gặp phải tình trạng hiếm muộn, khó khăn trong việc mang thai thì một trong những phương pháp chẩn đoán đầu tiên để xác định rõ nguyên nhân chính là xét nghiệm tinh dịch đồ.

Mặc dù đối với một cặp vợ chồng, có thể cả người nam hoặc người nữ đều gặp phải vấn đề liên quan đến khả năng sinh sản, nhưng các trường hợp vô sinh liên quan đến tình trạng sức khỏe của nam giới chiếm đến 50% trong các trường hợp vô sinh. Thông thường, nguyên nhân gây vô sinh nam chủ yếu thường là chất lượng kém của tinh trùng.

Một lý do khác khiến nam giới cũng cần phải tiến hành xét nghiệm tinh dịch là để kiểm tra xem liệu phương pháp thắt ống dẫn tinh (một phương pháp tránh thai ở nam giới) đã thành công hay chưa. Việc kiểm tra thường được thực hiện sau khi tiến hành phẫu thuật từ 6 đến 18 tuần.

Lấy mẫu xét nghiệm như thế nào ?
Để có thể lấy mẫu xét nghiệm, các bác sĩ tất nhiên là cần phải có mẫu tinh dịch của nam giới để có thể tiến hành xét nghiệm tinh dịch đồ.


  • Nam giới thường sẽ được yêu cầu tự kích thích dương vật bằng tay và lưu trữ mẫu tinh dịch trong một chiếc hộp nhỏ do bác sĩ đưa. Phương pháp lấy mẫu này sẽ được thực hiện trong 1 căn phòng kín ở khu vực phòng khám của bác sĩ.

  • Thỉnh thoảng, người bệnh sẽ được yêu cầu tự lấy mẫu ở nhà. Lúc này, tinh trùng cần phải được bảo quản ở nhiệt độ phòng và đưa cho bác sĩ trong vòng 1 giờ kể từ lúc lấy được mẫu tinh dịch. Đôi khi các bác sĩ cũng có thể đưa cho bệnh nhân một mẫu bao cao su đặc biệt để có thể lấy được mẫu tinh dịch sau khi nam giới quan hệ tình dục.

  • Bệnh nhân không được sử dụng các chất bôi trơn vì nó sẽ gây ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.


Trước khi tiến hành xét nghiệm tinh dịch đồ cần chuẩn bị những gì
Trước khi thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ, người bệnh sẽ được các bác sĩ yêu cầu như sau:


  • Không quan hệ tình dục trong vòng từ 2 đến 5 ngày để số lượng tinh trùng lúc xét nghiệm có thể đạt mức nhiều nhất có thể.

  • Không sử dụng thức uống có cồn như rượu, bia trước khi thực hiện xét nghiệm.


Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên nói rõ với bác sĩ về tiền sử bệnh cũng như các loại thuốc mà người bệnh đang sử dụng để điều trị các bệnh khác. Một số loại thuốc có thể làm cho kết quả xét nghiệm bị sai lệch là:


  • Thuốc bổ sung testoterone

  • Steroid đồng hóa


Ngoài ra, các chất kích thích dễ gây nghiện như cần sa, thuốc lá có thể làm suy giảm khả năng sản xuất tinh trùng và ảnh hưởng đến testoterone, khiến cho kết quả xét nghiệm không được chính xác.

Để có được kết quả chính xác nhất, các bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân cung cấp mẫu tinh dịch liên tục trong khoảng 2 đến 3 tuần, đôi khi cả 3 tháng. Lí do cho việc này là bởi vì các mẫu tinh dịch ở nam giới đôi khi có thể khác nhau theo từng giai đoạn.

Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ nói lên điều gì ?
Sau khi tiến hành lấy được mẫu tinh dịch, các bác sĩ sẽ tiến hành quan sát chúng qua kính hiển vi. Điều này sẽ giúp các bác sĩ biết được rất nhiều thông tin, cụ thể là:


  • Số lượng tinh trùng: Nếu số lượng tinh trùng của nam giới ít hơn 15 triệu trên 1ml tinh tinh dịch, các bác sĩ sẽ xác định đây là trường hợp tinh trùng loãng

  • Khả năng di chuyển của tinh trùng: Các bác sĩ sẽ biết được khả năng bơi và tốc độ di chuyển của tinh trùng. Thông thường, nếu số lượng tinh trùng di chuyển bình thường chiếm hơn 50% thì được xác định là tinh trùng bình thường, nếu dưới 50% thì bệnh nhân bị xem là tinh trùng yếu

  • Hình dạng của tinh trùng: Hình dáng và kích thước của tinh trùng sẽ cho thấy được khả năng thụ thai của nam giới. Nếu nam giới có số lượng tinh trùng dị dạng cao thì tỉ lệ thụ thai là rất thấp.


Bên cạnh việc phân tích chất lượng của tinh trùng, các bác sĩ cũng có thể nhìn ra được một số vấn đề khác trong cơ thể mà người bệnh đang mắc phải, bao gồm:


  • Nếu số lượng tinh trùng ít hơn 15 triệu trên 1ml tinh dịch như đã đề cập ở trên, điều này có thể là do túi tinh của người bệnh bị tắc, hoặc người bệnh gặp phải một vấn đề nào đó ở tuyến tiền liệt.

  • Mức độ pH của tinh trùng bình thường là từ 7,1 – 8.0. Nếu mức độ pH quá cao thì tinh trùng có tính Axit, mức độ pH thấp thì tinh trùng sẽ có tính kiềm. Độ pH bất thường như vậy sẽ ảnh hưởng đến chất lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng

  • Nếu tinh dịch sau 20 phút vẫn còn đặc quánh thì khả năng cao người bệnh cũng đang gặp phải một vấn đề nào đó.

  • Nếu không tìm thấy tinh trùng trong mẫu tinh dịch, các bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra nồng độ fructose (một loại đường cung cấp năng lượng cho tinh trùng). Nồng đọ fructose thấp hoặc thậm chí không có bất kì lượng fructose nào cũng có thể báo hiệu túi tinh bị tắc nghẽn,


Xét nghiệm tinh dịch đồ bao nhiêu tiền ?
Nam giới có thể tiến hành xét nghiệm tinh dịch đồ tại phòng khám Men’s Health của Thạc sĩ, Bác sĩ nam khoa Trà Anh Duy trên Docosan với mức giá tham khảo khoảng 300.000VNĐ